Wat is het zikavirus?

Het zikavirus wordt overgedragen door Aedes muggen, net zoals dengue of chikungunya. Na een steek van een besmette mug, kunnen mensen binnen 2 weken zikakoorts ontwikkelen. De meeste mensen merken echter helemaal niets van een zikavirusinfectie. Zikakoorts is in de meeste gevallen geen ernstige ziekte, die binnen een week zonder problemen weer over gaat. Mogelijke ziekteverschijnselen van zikakoorts zijn:

• koorts
• rode ogen
• spier- of gewrichtspijn
• huiduitslag
• soms: hoofdpijn, gebrek aan eetlust, overgeven, diarree en buikpijn

Wie kan een ernstige zikavirus infectie krijgen?

Er zijn twee groepen patienten voor wie zika wel gevaarlijk kan zijn:

• Zwangere vrouwen. Men denkt dat een zikainfectie van een zwangere vrouw kan leiden tot een infectie van het ongeboren kind. Het zikavirus tast dan de ontwikkeling van de hersenen van dit ongeboren kind aan, waardoor dit kind met een te klein hoofdje geboren kan worden (microcefalie).
• Personen met een afweerstoornis. Het is onduidelijk of Zikakoorts ernstiger verloopt bij patienten met een afweerstoornis. Het zou echter kunnen dat bij deze patienten een zikavirus infectie ernstiger verloopt, net zoals bij dengue.

Daarnaast kan het zikavirus, net zoals andere virussen, in zeldzame gevallen leiden tot het syndroom van Guillain-Barre. Bij dit syndroom kunnen er tijdelijke verlammingen optreden als gevolg van een reactie van het lichaam op het virus.

Waar komt zikakoorts voor?

Zikakoorts komt voor in Zuid-Amerika, waaronder Suriname en de Nederlandse Antillen. Omdat de muggen die zikakoorts verspreiden ook in Afrika en Azie wonen, zou het kunnen dat zikakoorts ook daar in de toekomst meer voor zal komen.

Hoe kan je zikakoorts voorkomen?

Om zikakoorts te voorkomen is het belangrijk om je te beschermen tegen muggenbeten.

• Draag bedekkende kleding (lange mouwen, lange broek)
• Smeer onbedekte huid in met een muggenwerend middel dat DEET bevat. Kinderen jonger dan 2 en zwangere vrouwen mogen alleen producten met maximaal 30% DEET gebruiken.
• Slaap altijd onder een (geïmpregneerde) klamboe of in een muggenvrije ruimte

Er zijn vrouwen die met het zikavirus besmet raakten na seksueel contact met een man die in een zika-gebied geweest was. Daarom is het belangrijk dat mannen nadat ze in landen geweest zijn waar zikavirus voor komt een condoom gebruiken. Wij adviseren mannen om een condoom te gebruiken tot 2 maanden na terugkomst uit een zika-gebied. Ook als ze daar niet ziek geweest zijn. Mannen die zikakoorts gehad hebben, adviseren wij om langer een condoom te gebruiken.

DEET

DEET (diethyltoluamide) biedt de beste bescherming tegen muggenbeten. Het zit in lotions, gels, sprays en sticks die je op je huid smeert. Hoe lager het percentage DEET, hoe korter het product werkt. Wij raden aan om producten te gebruiken met een sterkte van 30-50% DEET. Deze producten moet je 2-3x per 24 uur opnieuw aanbrengen.

Alleen zwangere vrouwen en kinderen tot 2 jaar raden we aan om producten te gebruiken tot 30% DEET. Deze producten kunnen 4-5x per 24 uur opnieuw aangebracht worden. Laat kinderen zichzelf niet insmeren en zorg dat ze geen DEET op de handen krijgen, zodat het niet in de mond of in de ogen gewreven wordt.

Na het zwemmen of bij veel zweten zal het product vaak opnieuw aangebracht moeten worden. Je hoeft alleen te smeren op plekken die niet met kleding bedekt zijn.  Gebruik geen DEET op lippen, ogen, wondjes of geïrriteerde huid. Gebruik eerst zonnebrandcrème en daarna DEET.

Hoe kan je zikakoorts behandelen?

Er is geen behandeling voor het zikavirus. Patienten met ernstige zikakoorts kunnen wel ondersteunend behandeld worden totdat het lichaam zelf het virus heeft opgeruimd.