Wat is Japanse encefalitis?

Japanse encefalitis is een virusziekte die met hersenontsteking gepaard kan gaan. De infectie wordt overgebracht van varkens of watervogels naar de mens door de steken van de Culex mug.

Voor de meeste reizigers is de kans op Japanse encefalitis heel klein. Als er een reëel gevaar is op infectie wordt, naast maatregelen ter voorkoming van muggenbeten, vaccinatie aanbevolen.

Waar komt Japanse encefalitis virus voor?

De ziekte komt voor in grote delen van Zuid-en Oost-Azië, vooral op het platteland in gebieden waar veel varkens worden gehouden. De transmissie is ten dele seizoensgebonden.

Maatregelen ter voorkoming van muggenbeten:

Draag bedekkende kleding.
Gebruik een muskietenwerende crème voor de niet-bedekte delen in gebieden waar een uitbraak van Japanse encefalitis heerst.
Zorg dat de kamers muskietenvrij zijn.

Vaccinatie tegen Japanse encefalitis

Er is in Nederland één geregistreerd vaccin. Het Vero cell JE-vaccin Ixiaro® is een geïnactiveerd vaccin, geproduceerd op Vero cellen, stam SA 14-14-2. Het adjuvans is aluminiumhydroxide. Dit vaccin is in Nederland geregistreerd voor volwassenen en kinderen vanaf 2 maanden.
Doseringsschema:
- Volwassenen en kinderen ≥ 3 jaar: 0,5 ml, 2 doses: op dag 0 en dag 28, intramusculair
- Kinderen ≥ 2 maanden t/m 2 jaar: 0,25 ml, 2 doses: op dag 0 en op dag 28, intramusculair.
- Voor kinderen van 2 maanden t/m 2 jaar oud wordt een volwassen dosering gehalveerd
- Bij tijdgebrek kan ook een versneld schema geadviseerd worden. Dit schema is geregistreerd voor volwassen van 18-65 jaar en bestaat uit een eerste dosis op dag 0 en een tweede dosis op dag 7 – 28.
- Voor beide schema’s geldt dat de primaire immunisatie ten minste één week vóór potentiële blootstelling aan het Japanse-encefalitisvirus (JEV) moet zijn voltooid
Een boosterdosis (derde dosis) dient binnen het tweede jaar (d.w.z. 12 – 24 maanden) na primaire immunisatie, voorafgaand aan potentiële herblootstelling aan JEV, te worden gegeven.
Langetermijngegevens over serobescherming na een eerste boosterdosis die 12 – 24 maanden na primaire immunisatie werd gegeven, suggereren dat 10 jaar na de eerste boosterdosis, voorafgaand aan mogelijke blootstelling aan JEV, een tweede booster gegeven zou moeten worden.

Mogelijke bijwerkingen van het vaccin

Pijn, roodheid en zwelling op de plaats van de injectie. Dit komt bij ongeveer 20% van de gevaccineerden voor en is meestal niet ernstig.
Grieperig gevoel, soms met hoofdpijn en temperatuurverhoging en/of maagdarmklachten. Dit komt bij ca. 10% voor en is meestal niet ernstig.
Allergische of overgevoeligheids reacties. Deze zijn zeldzaam (0,01 tot 1% van de gevaccineerden), maar kunnen ernstig zijn.

Allergische reacties

Typische verschijnselen zijn galbulten (rode jeukende bulten op de huid) en zwelling van armen, benen of gelaat. In ernstige gevallen kunnen kortademigheid en bloeddrukdaling optreden. Ook piepende ademhaling, gewrichtsklachten en jeuk zonder zichtbare huidafwijkingen kunnen voorkomen. Deze overgevoeligheidsreacties komen vaker voor bij personen met een aanleg voor allergie. De meeste reacties treden kort na de injectie op; soms pas na uren tot dagen (tot twee weken na de vaccinatie). Als je eerder een reactie hebt gehad na vaccinatie, geef dit dan altijd vantevoren aan, dan kunnen wij hier rekening mee houden.